کاربرد هستی شناسی در فرایند بازیابی اطلاعات: مروری بر پژوهش های جاری و ارائه الگویی مفهومی (ویژه نامه ذخیره، بازیابی و مدیریت اطلاعات زمستان ۹۰)

Authors

مهدیه میرزابیگی

mahdieh mirzabeigi university of mashhadدانشگاه فردوسی مشهد

abstract

ناکارآمدی اصطلاحنامه ها و دیگر ابزارهای بازنمون اطلاعات، از لحاظ عدم تطابق با محیط های الکترونیکی، اطلاع رسانان را به تفکر مجدد و بازنگری در ساختار این ابزار واداشته است. یکی از نتایج این بازنگری ها، ظهور دیگر ابزارهای سازماندهی اطلاعات همچون هستی شناسی هاست. این مقاله، ضمن بررسی عملکرد هستی شناسی ها در بازیابی اطلاعات، دو مورد از مهمترین الگوهای بازیابی اطلاعات مبتنی بر هستی شناسی- الگوی لینگ پنگ و الگوی دان- را که بر عناصری مانند نیاز اطلاعاتی، استخراج متن، نمایه سازی، هستی شناسی، و رتبه بندی در فرایند بازیابی تأکید دارند، بررسی کرده است و درنهایت، یک الگوی مفهومی جدید ارائه نموده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی هستی شناسی ها: بررسی معیارها، رویکردها و سطوح (ویژه نامه ذخیره، بازیابی و مدیریت اطلاعات زمستان ۹۰)

هستی شناسی، دانش ساختاریافته در مورد یک حوزه خاص است که از طریق ارائه مفاهیم و روابط میان آنها در آن حوزه شکل می گیرد. امروزه، به دلیل طراحی هستی شناسی در حوزه های موضوعی مختلف، ارائه معیارهایی برای گزینش مناسب ترین هستی شناسی، ضروری است. مقاله حاضر در نظر دارد معیارها و رویکردها و سطوح مختلف ارزیابی هستی شناسی را بررسی کند. بدین منظور، ابتدا مراحل مختلف ارزیابی هستی شناسی ها بررسی شد. سپس، مهم...

full text

چارچوب مفهومی معماری فنّاوری اطلاعات برای سازمان های خدمت محور (ویژه نامه ذخیره، بازیابی و مدیریت اطلاعات زمستان ۹۰)

این مقاله به ارائه مدلی مفهومی برای معماری فنّاوری اطلاعات سازمانی پرداخته است. بدین منظور، ابتدا مدل های مفهومی و مرجع در معماری سازمانی بررسی گردیده و ابعاد و مفاهیم کلیدی موجود در آنها توضیح داده شده است. ابعاد به دست آمده با استفاده از روش آنتروپی شانون اولویت دهی شده است. برای استخراج ابعاد سازنده مدل، با استفاده از روش تحلیل اگزیوماتیک3، نگاشتی4 میان نیازهای مشتریان و مؤلفه های موجود در هر...

full text

طراحی و پیاده سازی یک سامانه بازیابی اطلاعات دوزبانه با استفاده از پیکره های زبانی (ویژه نامه ذخیره، بازیابی و مدیریت اطلاعات زمستان ۹۰)

بازیابی اطلاعات بین زبانی به فرایندی گفته می شود که طی آن یک کاربر، جستاری (یک واژه، عبارت، یا حتی جمله ای) را به یک زبان جستجو می کند درحالی که انتظار دارد نتایج جستجوی خود را به زبان دیگری دریافت نماید. یکی از مشکلات عمده کاربران فارسی زبان در استفاده از منابع موجود در فضای سایبر، عدم امکان بازیابی موضوعات مورد نظر است که این مسأله تا حد زیادی به حجم کم اطلاعات به زبان فارسی در این فضا برمی گ...

full text

ارائه الگویی برای تعیین میزان اهمیت ویژگیهای رابط کاربر در کتابخانه های دیجیتالی ایران (ویژه نامه ذخیره، بازیابی و مدیریت اطلاعات زمستان ۹۰)

رابط کاربر در کتابخانه های دیجیتالی تعامل بین کاربر و محیط اطلاعاتی را برعهده دارد و امکان دریافت بازخوردهای لازم از این طریق حاصل میشود. هدف از انجام پژوهش حاضر، ارائه الگویی برای تعیین میزان اهمیت ویژگیهای مطرح در رابط کاربر کتابخانه های دیجیتالی ایران مبتنی بر روش دلفی است. در همین رابطه و پس از مطالعه اولیه متون و منابع مرتبط و تهیه سیاهه محقق ساخته با اعمال نظر پانل دلفی، 10 ویژگی و معیار ...

full text

آشفتگی نگارش نام پدیدآورندگان ایرانی در پایگاه اطلاعاتی آی اس آی (ویژه نامه ذخیره، بازیابی و مدیریت اطلاعات زمستان ۹۰)

ضبط اسامی ایرانی در منابع خارجی دچار تشتّت و چندگانگی است و از قاعده خاصی پیروی نمی کند. پژوهش حاضر که یک مطالعه توصیفی- پیمایشی است، به منظور بررسی آشفتگی ثبت و نگارش اسامی مؤلفان ایرانی، کنکاشی در پایگاه اطلاعاتی آی اس آی، طی سال های 2007 و 2008 داشته است. در این راستا، فهرست کامل آثار ایرانی در بانک اطلاعاتی web of science، برای سال های 2007 و 2008 استخراج شد. از اهداف دیگر این بررسی، تعیین ج...

full text

ارائه چارچوب ارزیابی کیفیت اطلاعات در یک سازمان (مورد مطالعه یک تولیدکننده قطعات خودرو) (ویژه نامه ذخیره، بازیابی و مدیریت اطلاعات زمستان ۹۰)

تصمیم گیری صحیح کلید موفقیت یک کسب و کار محسوب می شود. لازمه تصمیم گیری صحیح، وجود اطلاعات درست و به هنگام است. در عصر ارتباطات، هر سازمان با انبوهی از داده های محیطی و درونی خود مواجه است. پایش و تجزیه تحلیل داده های محیطی و استفاده از اطلاعات قابل اتکا نقش مهمی در پیشرفت یک سازمان ایفا می کند. پژوهش حاضر، با هدف تدوین شاخص های کیفیت اطلاعات و ارائه چارچوبی جهت ارزیابی کیفیت اطلاعات موجود در ی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات

جلد ۲۷، شماره ۲، صفحات ۸۳۹-۸۵۵

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023